سپتیک تانک

سپتیک تانک‌ها امروزه برای کمک به محیط زیست در محیط‌های مختلف بکارگرفته می‌شوند. اگر شما نیز قصد خرید مخزن سپتیک را دارید، اما می‌خواهید قبل از خرید سپتیک تانک اطلاعاتی را به دست آورید، قطعا یکی از بهترین مطالب را یافته‌اید.

به طور کلی یک سیستم سپتیک تانک معمولی از یک مخزن سپتیک و یک میدان زهکشی یا میدان جذب پساب تشکیل شده است. سپتیک تانک مواد آلی را هضم می کند و مواد شناور (مانند روغن و گریس) و جامدات را از فاضلاب جدا می کند. پساب را از سپتیک تانک به یک سری لوله های سوراخ دار که در یک میدان زهکشی، اتاقک ها یا سایر واحدهای ویژه طراحی شده‌اند تخلیه می کنند تا به آرامی در خاک نفوذ کنند.

در این سیستم‌ها از پمپ‌ها یا نیروی جاذبه برای خروج پساب تانک سپتیک استفاده می‌کنند که از طریق ماسه، مواد آلی (مانند ذغال سنگ نارس و خاک اره)، تالاب‌های ساخته شده یا سایر مواد برای حذف یا خنثی کردن آلاینده‌هایی مانند پاتوژن‌های بیماری‌زا، نیتروژن، فسفر و سایر آلاینده‌ها بهره می‌گیرند.

نحوه عملکرد سپتیک تانک

تمامی فاضلاب واحد مسکونی از طریق یک لوله اصلی وارد سپتیک تانک می‌شود. اکنون به این سوال می‌رسیم که سپتیک تانک چیست؟ در یک جواب می‌توان گفت یک ظرف مدفون و ضد آب است که معمولاً از بتن، فایبرگلاس یا پلی اتیلن ساخته شده می‌شود. وظیفه آن این است که فاضلاب را به اندازه کافی نگه دارد تا به جامدات اجازه دهد تا به لجن تبدیل شوند، در حالی که روغن و گریس به شکل کف به سمت بالا شناور می‌شوند. اگر سوال می‌کنید که چرا لجن و کف از مخزن خارج نمی‌شوند، پاسخ آن در ادامه اشاره شده است:

محفظه ها و خروجی T شکل از خروج لجن و کف از مخزن و حرکت به میدان تخلیه (میدان زهکشی) جلوگیری می‌کند اما پساب مایع از مخزن به سمت میدان زهکشی خارج می‌شود. میدان زهکشی دارای ویژگی‌هایی مانند: حفاری کم عمق، سرپوشیده و دارای خاک غیر اشباع (خشک) است. فاضلاب از پیش تصفیه شده از طریق لوله کاروگیت زهکش تخلیه می‌شود که به پساب اجازه می‌دهد تا در خاک فیلتر شود. خاک پساب را می‌پذیرد، تصفیه می‌کند و پس از نفوذ در خاک، در نهایت به آب‌های زیرزمینی منتقل می‌شود.

اگر میدان زهکشی بیش از حد با پساب پر شود، ممکن است سیلاب ایجاد کند و باعث جاری شدن فاضلاب به سطح زمین یا بالا آمدن فاضلاب در توالت‌ها گردد. در نهایت، فاضلاب به داخل خاک نفوذ می‌کند و به طور طبیعی باکتری‌های کلیفرم مضر، ویروس ها و مواد مغذی را از بین می‌برد. باکتری های کلیفرم گروهی از باکتری‌ها هستند که عمدتاً در روده انسان یا سایر حیوانات خونگرم زندگی می کنند که این خود نشان از آلودگی مدفوع انسان است.

آیا نمی‌دانید که ملک شما دارای سپتیک تانک است یا خیر؟

ممکن است از قبل بدانید که سیستم سپتیک تانک در ملک شما وجود دارد. اگر نمی‌دانید، در اینجا نشانه‌هایی وجود دارد که احتمال وجود سپتیک تاتک در محل شما را مشخص می‌کند.

خروجی فاضلاب ملک شما به صورت مستقیم وارد فاضلاب شهری نشده باشد.

همسایگان مجاور شما سیستم سپتیک تانک دارند(بخصوص مجتمع‌های مسکونی)

حال اگر اطمینان پیدا کردید که سپتیک تانک دارید، یک موضوع مهم همچنان خود نمایی می‌کند.

چگونه سیستم سپتیک خود را پیدا کنیم؟

هنگامی که تشخیص دادید که یک سیستم سپتیک دارید، می توانید آن را با چک کردن موارد زیر پیدا کنید:

• به نقشه خانه خود دقت کنید.
• حیاط خود را برای یافتن درب و درپوش چاه بررسی کنید.
• تماس با یک ارائه دهنده خدمات سیستم سپتیک برای کمک به شما در پیدا کردن آن نیز بی‌فایده نخواهد بود.
• گاهی نیز ممکن است متوجه شکستن سپتیک تانک خود شوید. بنابراین به علائم شکستن سپتیک تانک توجه کنید!

بوی بد همیشه اولین نشانه اختلال عملکرد سیستم سپتیک تانک نیست. بنابراین در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر با یک متخصص سپتیک تانک تماس بگیرید:

• پساب فاضلاب به داخل توالت و سینک‌ها راه پیدا کرده باشد
• چمن سبز روشن و اسفنجی در میدان زهکشی، به ویژه در هوای گرم خشک
• جمع شدن آب یا خاک گل آلود در اطراف سیستم سپتیک یا در اطراف آن
• بوی بد و قوی در اطراف سپتیک تانک

طراحی سپتیک تانک و محاسبه قیمت

طراحی و اندازه سیستم سپتیک می تواند به طور گسترده ای متفاوت باشد، از خود محله شما تا سراسر کشور، به دلیل ترکیبی از عوامل مختلف می‌تواند اندازه سپتیک تانک نیز متفاوت باشد در نتیجه قیمت سپتیک تانک نیز متفاوت خواهد بود.

این عوامل شامل: تعداد خانوار، نوع خاک، شیب زمین ملک، اندازه ملک، نزدیکی به آب های حساس، شرایط آب و هوایی یا حتی قانون و مقررات محلی می‌باشد. در ادامه ده مورد از رایج ترین انواع سیستم‌های سپتیک مورد استفاده لیست شده است. این فهرست الزاما جامع نیست و قیمت سپتیک تانک در هر مورد می‌تواند متفاوت باشد؛

• سپتیک تانک

مخزن دفن شده و ضد آب که برای دریافت و تصفیه جزئی فاضلاب بهداشتی خانگی طراحی و ساخته شده است. جامدات سنگین در کف مخزن می‌نشینند در حالی که گریس ها و مواد جامد که سبک تر هستند به سمت بالا شناور می‌شوند. لجن در مخزن باقی می‌ماند در حالی که پساب برای تصفیه و تخلیه به میدان زهکشی تخلیه می‌شود.

• سیستم متعارف

یک سیستم تصفیه فاضلاب غیرمتمرکز متشکل از یک مخزن سپتیک و یک ترانشه یا سیستم نفوذ پساب زیرسطحی (فیلد تخلیه) است. یک سیستم سپتیک معمولی معمولاً در یک خانه تک خانواده یا یک کسب و کار کوچک نصب می‌شود و قیمت سپتیک تانک در این مورد به صرفه‌تر است.

زهکشی شن/سنگ طرحی است که از مدت‌ها قبل وجود داشته است. این موضوع به ساخت میدان زهکشی اشاره دارد. با این طراحی، پساب از سپتیک تانک به یک ترانشه کم عمق زیرزمینی از سنگ یا شن از طریق لوله منتقل می شود. سپس یک ژئوفبریک یا مواد مشابه در بالای ترانشه قرار می‌گیرد تا ماسه، خاک و سایر آلاینده ها وارد لایه سنگ تمیز نشوند.

پساب از طریق سنگ فیلتر می‌شود و پس از رسیدن به خاک زیر لایه شن/سنگ توسط میکروب ها تصفیه می‌شود. سیستم های اجرای شن و سنگ از نظر اندازه کلی نسبتاً بزرگ هستند و ممکن است برای همه مکان‌ها یا شرایط مسکونی مناسب نباشند.

• سیستم بدون شن و ماسه (سپتیک تانک اتاقک)

میدان زهکشی بدون شن بیش از 30 سال است که در بسیاری از ایالت ها به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند و به یک فناوری معمولی تبدیل شده اند که جایگزین سیستم های شن شده است. آنها اشکال مختلفی دارند، از جمله محفظه های ته باز، لوله های پیچیده شده با پارچه و مواد مصنوعی مانند پلی استایرن منبسط شده. سیستم های بدون شن را می توان با مواد بازیافتی تولید کرد و باعث صرفه جویی قابل توجهی در تولید کربن دی اکسید می شود.

نمونه ای از سیستم بدون شن، سیستم اتاقک است. سیستم اتاقک به عنوان طرحی جایگزین برای سیستم شن/سنگ عمل می کند. مزیت اصلی سیستم اتاقک افزایش سهولت در موضوع تحویل و نصب است. آنها همچنین برای مناطقی با سطح آب زیرزمینی بالا، که در آن حجم ورود فالاب به سیستم سپتیک متغیر است (به عنوان مثال، در یک خانه ویلایی یا مسافرخانه فصلی) و یا در مناطقی که شن کمیاب است، بسیار مناسب هستند زیرا محفظه های پلاستیکی به راحتی در دسترس هستند.

این نوع سیستم از یک سری اتاقک متصل تشکیل شده است. اطراف و بالای اتاقک ها پر از خاک است. لوله ها فاضلاب را از سپتیک تانک به اتاقک ها منتقل می کنند. در محفظه ها، فاضلاب با خاک تماس پیدا می کند. میکروب ها پساب را تصفیه می کنند.

• سیستم توزیع قطره ای

سیستم توزیع قطره ای روشی برای پراکندگی پساب است که می تواند در بسیاری از پروژه‌ها استفاده شود. مزیت اصلی سیستم توزیع قطره ای این است که به خاک بسیار زیاد  نیازی نیست زیرا قطره ها در 6 تا 12 اینچ بالای خاک قرار می گیرند. نقطه ضعف سیستم توزیع قطره ای این است که به یک مخزن دوز بزرگ بعد از سپتیک تانک نیاز دارد تا بتواند بصورت زمان بندی شده پساب فاضلاب را در خود جای دهد. اجزای اضافی مانند نیروی الکتریکی برای این سیستم ضروری است که نیاز به هزینه اضافی و افزایش تعمیر و نگهداری دارد و همین سبب تغییر قیمت سپتیک تانک می‌شود.

• سیستم هوازی

زهکشی بسیاری از فرآیندهای مشابه یک واحد فاضلاب شهری را استفاده می کنند، اما در مقیاس کوچکتر. یک سیستم هوازی اکسیژن را به مخزن تصفیه تزریق می کند. اکسیژن اضافی فعالیت طبیعی باکتری را در سیستم افزایش می دهد و سپس تصفیه کامل را برای مواد مغذی موجود در پساب فراهم می کند. برخی از سیستم های هوازی ممکن است یک مخزن پیش تصفیه و یک مخزن تصفیه نهایی (شامل ضدعفونی) برای کاهش بیشتر سطوح پاتوژن نیز داشته باشند.

مزایای این سیستم این است که می توان از آن در خانه هایی با زمین های کوچکتر، شرایط خاک نامناسب، در مناطقی که سطح ایستابی بیش از حد بالا است و یا برای خانه های نزدیک به آب های سطحی حساس به آلودگی توسط مواد مغذی موجود در پساب فاضلاب استفاده کرد. برای این نوع سیستم باید قیمت سپتیک تانک بیشتر و همچنین باید انتظار تعمیر و نگهداری منظم در طول عمر را نیز داشت.

• سیستم های تپه مصنوعی

سیستم های تپه در مناطقی با عمق خاک کم، آب های زیرزمینی زیاد یا سنگ بستر کم عمق گزینه ای بسیار مناسب هستند. تپه شنی ساخته شده حاوی یک ترانشه زهکشی است. پساب از مخزن سپتیک به کمک پمپ به سمت محفظه ای که در آن اندازه های از قبل تعیین شده وجود دارد پمپ می شود. تصفیه پساب زمانی اتفاق می افتد که به ترانشه تخلیه می شود و از طریق شن و ماسه فیلتر می شود و سپس در خاک تپه پراکنده می شود. البته این نوع سپتیک در موضوع قیمت سپتیک تانک محاسبه نمی‌شود زیرا که این کار بخشی از عملیات عمرانی به حساب می‌آید.

در حالی که سیستم های تپه می توانند راه حل خوبی برای شرایط خاص خاک باشند، اما به مقدار قابل توجهی فضا و نگهداری دوره ای نیاز دارند.

• سیستم فیلتر شنی چرخشی

در سیستم های سپتیک تانک گاهی برای تصفیه بیشتر از سیستم فیلتر شنی نیز استفاده می‌شود که این دستگاه به قیمت سپتیک تانک می‌افزاید. سیستم های فیلتر شنی را می توان در بالا یا زیر زمین ساخت. پساب از سپتیک تانک به محفظه فیلتر شنی پمپاژ می‌شود. فیلتر شنی اغلب با روکش PVC یا یک جعبه بتنی پر از مواد شنی است. پساب تحت فشار اندکی از طریق لوله های بالای فیلتر پمپ می شود. پساب از لوله ها خارج می شود و همانطور که از طریق ماسه فیلتر می شود، تصفیه می شود. سپس فاضلاب تصفیه شده به میدان زهکشی شده تخلیه می شود.

فیلترهای شنی سطح بالایی از تصفیه مواد مغذی را ارائه می‌کنند و برای مکان‌هایی با سطح آب بالا یا نزدیک به توده‌های آبی به خوبی عمل می‌کنند، اما گران‌تر از سیستم‌های سپتیک معمولی هستند و قیمت سپتیک تانک نهایی را برای پروژه متفاوت می‌کند.

 

• سیستم تبخیر و تعرق

سپتیک تانک با سیستم های تبخیر و تعرق دارای زهکش های منحصر به فرد هستند. پایه زهکشی سیستم تبخیر و تعرق با مواد ضد آب پوشیده شده است. پس از ورود پساب به میدان زهکشی، در هوا تبخیر می شود. برخلاف دیگر طرح‌های سیستم سپتیک، پساب هرگز با خاک فیلتر نمی‌شود و هرگز به آب‌های زیرزمینی نمی‌رسد.

سیستم های تبخیر و تعرق فقط در شرایط محیطی خاصی کاربرد دارند. آب و هوا باید خشک و دارای گرما و نور خورشید کافی باشد. این سیستم ها در خاک کم عمق به خوبی عمل می کنند. با این حال، اگر باران یا برف بیش از حد ببارد، در معرض خطر عدم فعالیت قرار دارند.

• سیستم تالاب ساخته شده

سپتیک تانک با روش تالاب ساخته شده از فرآیندهای تصفیه ای که در تالاب های طبیعی رخ می دهد تقلید می کند. فاضلاب از سپتیک تانک جاری شده و وارد تالاب می شود. سپس فاضلاب از محیط عبور می کند و توسط میکروب ها، گیاهان و سایر محیط هایی که پاتوژن ها و مواد مغذی را حذف می کنند، تصفیه می شود. تالاب معمولاً از یک لاینر نفوذ ناپذیر و پر شن و ماسه همراه با گیاهان مناسب تالاب تشکیل شده است که باید بتوانند در یک محیطِ همیشه اشباع زنده بمانند.

یک سیستم تالاب می تواند از طریق جریان گرانشی یا توزیع فشار کار کند. از آنجایی که فاضلاب از طریق تالاب تصفیه می مناسب شود، ممکن است از تالاب خارج شده و برای تصفیه بیشتر فاضلاب به داخل خاک اطراف سرازیر شود.

• سیستم جامع سپتیک تانک

سیستم جامع سپتیک تانک اغلب در محیط های سازمانی و ساختمان‌های مسکونی یافت می‌شود. زیرا این نوع مخزن سپتیک برای تعداد کل نفرات ساختمان محاسبه و طراحی می‌شود و باید پاسخگوی‌ نیاز همه واحد باشد. در نگاه اول از بابت قیمت سپتیک تانک شاید این گزینه کمی پرهزینه‌تر به نظر بیاید اما در صورتی که بخواهیم برای هر واحد یک سپتیک تانک محاسبه و طراحی کنیم، قطعا قیمت سپتیک تانک و هزینه‌های لوله کشی در آنها چند برابر قیمت سپتیک تانک جامع خواهد بود. در نتیجه برای واحد های مسکونی یک مجتمع از یک سپتیک تانک جامع استفاده می‌کنند.‌